ಸೈಬರ್ ಸೇಫ್ಟಿ ಅಂಕಣ: ಇಂದಿನ ಡಿಜಿಟಲ್ ಯುಗದಲ್ಲಿ (Digital Age) ನಮ್ಮ ಜೀವನವನ್ನು ಸುಗಮವಾಗಿಸಲು ಮಾಹಿತಿ ಮತ್ತು ಸಂವಹನ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನದ (Information and communication Technology) ಕೊಡುಗೆ ಅಪಾರ. ಅಂತರ್ಜಾಲವಂತೂ (Internet) ನಮ್ಮ ನಿತ್ಯದ ಕೆಲಸಕಾರ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಅಂತರ್ಗತವಾಗಿದೆ. ಅತ್ಯವಶ್ಯಕವಾಗಿದೆ. ಬಂಧುಮಿತ್ರರ ಜೊತೆಗಿನ ಸಂಪರ್ಕ, ಕೆಲಸಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧ ಪಟ್ಟ ಸಂದೇಶಗಳ ವಿನಿಮಯ, ಮನೋರಂಜನೆ, ಅವಶ್ಯಕ ವಸ್ತುಗಳ ಖರೀದಿ ಸೇರಿದಂತೆ ಹಣ ಪಾವತಿ ಮಾಡಬೇಕಾದ ಯಾವುದೇ ಕೆಲಸಕ್ಕೆ ಬೇಕಾಗುವುದು ಮೊಬೈಲ್ ಮತ್ತು ಇಂಟರ್ನೆಟ್. ಈ ಅವಲಂಬನೆಯನ್ನು ದುರುಪಯೋಗಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ದುರುಳರು ವಂಚನೆಗೆ ಹೊಸ ಕಾರ್ಯತಂತ್ರಗಳನ್ನು ರೂಪಿಸುತ್ತಿರುತ್ತಾರೆ. ಹಾಗಾಗಿ ಸೈಬರ್ ಅಪರಾಧದಲ್ಲಿ (cyber crime) ಆತಂಕಕಾರಿ ಏರಿಕೆ ಆಗಿದೆ. ಪ್ರಪಂಚದಾದ್ಯಂತ ಇಂಟರ್ನೆಟ್ ಮತ್ತು ಡಿಜಿಟಲ್ ಸೇವೆಗಳ (Digital services) ಹೆಚ್ಚುತ್ತಿರುವ ಬಳಕೆ ಈ ಉಲ್ಬಣಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾಗಿದೆ. ಸೈಬರ್ ಅಪರಾಧವು ಗುರುತಿನ ಕಳ್ಳತನ, ಹಣಕಾಸಿನ ವಂಚನೆ, ಹ್ಯಾಕಿಂಗ್, ಸೈಬರ್‌ಸ್ಟಾಕಿಂಗ್ ಮತ್ತು ಹಾನಿಕಾರಕ ಸಾಫ್ಟ್‌ವೇರ್‌ಗಳ ವಿತರಣೆ ಮುಂತಾದ ದುರುದ್ದೇಶಪೂರಿತ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಳ್ಳುತ್ತದೆ.
ಇಂಟರ್ನೆಟ್ ಬಳಕೆದಾರರು ಜಾಸ್ತಿಯಾಗುತ್ತಿರುವುದು ಸೈಬರ್ ಅಪರಾಧ ಪ್ರಕರಣಗಳ ಹೆಚ್ಚಳಕ್ಕೆ ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಕಾರಣವಾಗಿದೆ. ಹೆಚ್ಚಿನ ಜನರು ತಮ್ಮ ಹಣಕಾಸಿನ ವಹಿವಾಟುಗಳು, ಸಾಮಾಜಿಕ ಸಂವಹನಗಳು ಮತ್ತು ವೃತ್ತಿಪರ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳನ್ನು ಆನ್‌ಲೈನ್‌ನಲ್ಲಿ ನಡೆಸುವುದರಿಂದ, ಸೈಬರ್ ಅಪರಾಧಿಗಳಿಗೆ ಜನರ ದೌರ್ಬಲ್ಯಗಳನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಅವಕಾಶಗಳು ಅಪರಿಮಿತವಾಗಿದೆ. ಸೈಬರ್ ದಾಳಿಗಳೂ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನದ ಜೊತೆಗೆ ವಿಕಸನಗೊಂಡಿದೆ. ಅಪರಾಧಿಗಳು ಭದ್ರತಾ ಕ್ರಮಗಳನ್ನು ಉಲ್ಲಂಘಿಸಲು ಫಿಶಿಂಗ್, ರಾನ್‌ಸಮ್‌ವೇರ್ ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ಎಂಜಿನಿಯರಿಂಗ್‌ನಂತಹ ಸುಧಾರಿತ ತಂತ್ರಗಳನ್ನು ಕೃತಕ ಬುದ್ಧಿಮತ್ತೆಯ ಸಹಾಯದೊಂದಿಗೆ ಬಳಸುತ್ತಾರೆ.
ಅಂತರ್ಜಾಲದ ಅನಾಮಧೇಯತೆ ಮತ್ತು ಗಡಿಯಿಲ್ಲದ ಸ್ವಭಾವ ಸೈಬರ್ ಅಪರಾಧಿಗಳು ಯಾವುದೇ ಸ್ಥಳದಿಂದ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸಲು ಅನುವು ಮಾಡಿಕೊಡುತ್ತದೆ. ಇದು ಕಾನೂನು ಜಾರಿ ಸಂಸ್ಥೆಗಳಿಗೆ ಅಪರಾಧಿಗಳನ್ನು ಪತ್ತೆಹಚ್ಚಲು ಮತ್ತು ಕಾನೂನು ಕ್ರಮಕ್ಕೆ ಸವಾಲಾಗಿಸುತ್ತದೆ. ಕೆಲವು ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಕಟ್ಟುನಿಟ್ಟಾದ ಸೈಬರ್ ಭದ್ರತಾ ಕಾನೂನುಗಳು ಮತ್ತು ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸಹಕಾರದ ಕೊರತೆಯು ಸೈಬರ್ ಅಪರಾಧವನ್ನು ಎದುರಿಸುವ ಪ್ರಯತ್ನಗಳನ್ನು ಇನ್ನಷ್ಟು ಸಂಕೀರ್ಣಗೊಳಿಸಿದೆ.
ಸೈಬರ್ ಕ್ರೈಮ್ ಹೆಚ್ಚಳವನ್ನು ಎದುರಿಸಲು, ವ್ಯಕ್ತಿಗಳು, ಸಂಸ್ಥೆಗಳು ಮತ್ತು ಸರ್ಕಾರಗಳು ಸೈಬರ್ ಭದ್ರತೆಗೆ ಆದ್ಯತೆ ನೀಡುವುದು ಕಡ್ಡಾಯವಾಗಿದೆ. ಇದು ದೃಢವಾದ ಭದ್ರತಾ ಮೂಲಸೌಕರ್ಯದಲ್ಲಿ ಹೂಡಿಕೆ ಮಾಡುವುದು, ನಿಯಮಿತ ಭದ್ರತಾ ಜಾಗೃತಿ ತರಬೇತಿಯನ್ನು ನಡೆಸುವುದು ಮತ್ತು ಕಟ್ಟುನಿಟ್ಟಾದ ಡೇಟಾ ಸಂರಕ್ಷಣಾ ಕ್ರಮಗಳನ್ನು ಅನುಷ್ಠಾನಗೊಳಿಸುವುದನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುತ್ತದೆ. ಹೆಚ್ಚುವರಿಯಾಗಿ, ಜಾಗತಿಕ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಸೈಬರ್ ಅಪರಾಧವನ್ನು ಪರಿಣಾಮಕಾರಿಯಾಗಿ ಎದುರಿಸಲು ಮತ್ತು ಉತ್ತಮ ಅಭ್ಯಾಸಗಳನ್ನು ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳಲು ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸಹಯೋಗವನ್ನು ಬೆಳೆಸುವುದು ನಿರ್ಣಾಯಕವಾಗಿದೆ.
ಕಳೆದ ವಾರ ಮೆಟಾ-ಮಾಲೀಕತ್ವದ ಫೇಸ್ಬುಕ್ ಮತ್ತು ಇನ್‌ಸ್ಟಾಗ್ರಾಮ್ ತಾಂತ್ರಿಕ ಸಮಸ್ಯೆಯಿಂದ ತನ್ನ ಗ್ರಾಹಕರನ್ನು “ಲಾಗ್ ಔಟ್‌” ಮಾಡಿದ್ದು ಜಾಗತಿಕವಾಗಿ ಲಕ್ಷಾಂತರ ಬಳಕೆದಾರರ ಆತಂಕಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾಯಿತು. ಸುಮಾರು ಎರಡು ಗಂಟೆಗಳಿಗೂ ಹೆಚ್ಚು ಸಮಯದ ನಿಲುಗಡೆಯ ನಂತರ ಪುನರಾರಂಭಿಸಿತು. ಹಲವು ವದಂತಿಗಳು ಇದರ ಕಾರಣವನ್ನು ವಿಶ್ಲೇಷಿಸುವ ಪ್ರಯತ್ನ ಮಾಡಿದ್ದರೂ ಖಚಿತವಾಗಿ ಏನಾಯಿತು ಅಂತ ತಿಳಿದಿಲ್ಲ. ಹ್ಯಾಕರ್‌ಗಳ ಕಾರ್ಯವೋ ಅಥವಾ ಉಗ್ರವಾದಿಗಳ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಯೋ ಯಾರಿಗೆ ಗೊತ್ತು?
ಫೇಸ್ಬುಕ್, ಇನ್ಸ್‌ಟಾಗ್ರಾಮ್‌ನಿಂದ ಹೊರಹಾಕಲ್ಪಟ್ಟಾಗ ಆದ ಗಾಬರಿಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ನಿಮ್ಮ ಖಾತೆಯಿಂದ ಹಣ ಕಣ್ಮರೆಯಾದಾಗ ಅನುಭವಿಸುತ್ತೀರಿ. ಅಂತಹ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಕೈಗೊಳ್ಳಬೇಕಾದ ಕ್ರಮಗಳನ್ನು ಇಲ್ಲಿ ನಿಮ್ಮ ಅನುಕೂಲಕ್ಕೆ ಪಟ್ಟಿ ಮಾಡಿದ್ದೇನೆ.
• ಹಣಕಾಸಿನ ಸೈಬರ್ ವಂಚನೆಯ ಯಾವುದೇ ವಿಕ್ಟಿಮ್ ಸಹಾಯವಾಣಿ ಸಂಖ್ಯೆ 1930 ಅನ್ನು ಡಯಲ್ ಮಾಡಬಹುದು ಅಥವಾ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸೈಬರ್ ಅಪರಾಧ ವರದಿ ಪೋರ್ಟಲ್ www.cybercrime.gov.in ನಲ್ಲಿ ವರದಿ ಮಾಡಬಹುದು.
• ಸಹಾಯವಾಣಿ ಸಂಖ್ಯೆಗೆ ಘಟನೆ ವರದಿ ಮಾಡುವಾಗ ದೂರುದಾರರು ಈ ಕೆಳಗಿನ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಒದಗಿಸಬೇಕು:
o ದೂರುದಾರರ ಮೊಬೈಲ್ ಸಂಖ್ಯೆ
o ಮೊತ್ತವನ್ನು ಡೆಬಿಟ್ ಮಾಡಿರುವ ಬ್ಯಾಂಕ್/ವಾಲೆಟ್/ವ್ಯಾಪಾರಿ ಹೆಸರು
o ಖಾತೆ ಸಂಖ್ಯೆ/ವ್ಯಾಲೆಟ್ ಐಡಿ/ಮರ್ಚೆಂಟ್ ಐಡಿ/ಯುಪಿಐ ಐಡಿ ಯಾವುದರಿಂದ ಹಣ ಡೆಬಿಟ್ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ
o ವಹಿವಾಟು ಐಡಿ
o ವಹಿವಾಟು ದಿನಾಂಕ
o ಡೆಬಿಟ್ ಕಾರ್ಡ್/ಕ್ರೆಡಿಟ್ ಕಾರ್ಡ್ ಡೆಬಿಟ್ ಕಾರ್ಡ್/ಕ್ರೆಡಿಟ್ ಕಾರ್ಡ್‌ನ ರುಜುವಾತುಗಳನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಂಡು ವಂಚನೆ ಮಾಡಿದ ಸಂಖ್ಯೆ ಅಥವಾ ಇಮೇಲ್‌ ಐಡಿ
o ವಹಿವಾಟಿನ ಸ್ಕ್ರೀನ್ ಶಾಟ್ ಅಥವಾ ವಂಚನೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಯಾವುದೇ ಚಿತ್ರ (ಲಭ್ಯವಿದ್ದರೆ)
o ದೂರು/ಘಟನೆಯನ್ನು ವರದಿ ಮಾಡಿದ ನಂತರ, ದೂರುದಾರರು ಎಸ್‌ಎಂಎಸ್/ಮೇಲ್ ಮೂಲಕ ಸಿಸ್ಟಂ ರಚಿಸಿದ ಲಾಗ್-ಇನ್ ಐಡಿ/ಸ್ವೀಕಾರ ಸಂಖ್ಯೆಯನ್ನು ಪಡೆಯುತ್ತಾರೆ. ಮೇಲಿನ ಲಾಗ್-ಇನ್ ಐಡಿ/ಸ್ವೀಕಾರ ಸಂಖ್ಯೆಯನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಂಡು, ದೂರುದಾರರು 24 ಗಂಟೆಗಳ ಒಳಗೆ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸೈಬರ್ ಅಪರಾಧ ವರದಿ ಪೋರ್ಟಲ್ (www.cybercrime.gov.in) ನಲ್ಲಿ ದೂರಿನ ನೋಂದಣಿಯನ್ನು ಪೂರ್ಣಗೊಳಿಸಬೇಕು. ಇದು ಕಡ್ಡಾಯವಾಗಿದೆ.
ಇದನ್ನೂ ಓದಿ: ಸೈಬರ್ ಸೇಫ್ಟಿ ಅಂಕಣ: ಸೈಬರ್ ಕ್ರೈಮ್ – ತಡೆಗಟ್ಟುವುದು ಹೇಗೆ?
• ದೂರಿನ ಸ್ವೀಕೃತಿಯ ಮೇಲೆ, ಗೊತ್ತುಪಡಿಸಿದ ಪೊಲೀಸ್ ಅಧಿಕಾರಿಯು ವಿಷಯವನ್ನು ತ್ವರಿತವಾಗಿ ಪರಿಶೀಲಿಸುತ್ತಾರೆ. ಪರಿಶೀಲನೆ ತೃಪ್ತಿಕರವಾಗಿದ್ದರೆ ಸೈಬರ್ ವಂಚನೆಗೆ ಗುರಿಯಾದ ಹಣವನ್ನು ನಿರ್ಬಂಧಿಸಲು ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಅಥವಾ ಹಣಕಾಸಿನ ಮಧ್ಯವರ್ತಿ ಅಥವಾ ಪಾವತಿ ವಾಲೆಟ್‌ಗಳಿಗೆ ವರದಿ ಮಾಡುತ್ತಾರೆ.
• ಅದರ ನಂತರ, ಪೊಲೀಸ್/ಬ್ಯಾಂಕ್/ಪಾವತಿ ವಾಲೆಟ್/ಹಣಕಾಸಿನ ಮಧ್ಯವರ್ತಿಯಿಂದ ಕಾನೂನಿನ ಪ್ರಕಾರ ಪ್ರಕರಣಕ್ಕೆ ತಕ್ಕ ಕ್ರಮ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಲಾಗುತ್ತದೆ.
• ಈ ಸೌಲಭ್ಯದ ಬಳಕೆಯು ಹಣಕಾಸಿನ ಸೈಬರ್ ವಂಚನೆಗೆ ಒಳಗಾದವರಿಗೆ ಹಣವನ್ನು ಹಿಂಪಡೆಯಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಸೈಬರ್ ಅಪರಾಧಿಗಳನ್ನು ಗುರುತಿಸಲು ಮತ್ತು ಕಾನೂನಿನ ಪ್ರಕಾರ ಕ್ರಮ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಲು ಪೊಲೀಸರಿಗೆ ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ.
ಕಳೆದ ವಾರ ನಡೆದ ಸೈಬರ್ ಕ್ರೈಮ್ ಶೃಂಗಸಭೆ-2024 ಅನ್ನು ಉದ್ಘಾಟಿಸಿದ ಮಾತಾಡಿದ ರಾಜ್ಯದ ಗೃಹಮಂತ್ರಿ ಪರಮೇಶ್ವರ್‌ ಅವರು ರಾಜ್ಯದ ಎಲ್ಲಾ ಜಿಲ್ಲೆಗಳಲ್ಲಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತಿರುವ 43 ಸೈಬರ್ ಕ್ರೈಂ ಪೊಲೀಸ್ ಠಾಣೆಗಳು ಜನರಿಗೆ ಸುರಕ್ಷತೆಯನ್ನು ಒದಗಿಸಲು ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತಿವೆ ಎಂದು ಹೇಳಿದರು. ಆನ್ಲೈನ್ ಆಮಿಷಗಳಿಗೆ ಬಲಿಯಾಗದೆ ನಿಮ್ಮ ಜಾಗರೂಕತೆಯಲ್ಲಿ ನೀವಿರಿ. ನಿಮ್ಮ ಅಂತರ್ಜಾಲದ ಅಲೆದಾಟವನ್ನು ಆನಂದದಿಂದ ಅನುಭವಿಸಿ.
ಇದನ್ನೂ ಓದಿ: ಸೈಬರ್ ಸೇಫ್ಟಿ ಅಂಕಣ: ಅಂತರ್ಜಾಲದ ಅಲೆದಾಟದಲ್ಲಿ ಜಾಗರೂಕತೆಯಿಲ್ಲದಿದ್ದರೆ ಪರದಾಟ