ಜನವರಿಯಲ್ಲಿ ಬಿಡುಗಡೆ ಆದ TRAI (Telecom Regulatory Authority of India) ವರದಿಯ ಪ್ರಕಾರ, 30 ನವೆಂಬರ್ 2022ರವರೆಗೆ ಭಾರತದಲ್ಲಿನ ಮೊಬೈಲ್ ಬಳಕೆದಾರರ ಸಂಖ್ಯೆ 114 ಕೋಟಿ ದಾಟಿದೆ (1143 ಮಿಲಿಯನ್). ಅಂದರೆ ನಮ್ಮ ದೇಶದ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯ ಶೇಕಡ 83ರಷ್ಟು ಜನ ಮೊಬೈಲ್ ಬಳಸುತ್ತಾರೆ. ಇವರಲ್ಲಿ 82 ಕೋಟಿ ಬ್ರಾಡ್ ಬ್ಯಾಂಡ್ ಬಳಕೆದಾರರಿದ್ದಾರೆ. 46 ಕೋಟಿಯಷ್ಟು ಜನ ಸಾಮಾಜಿಕ ಜಾಲತಾಣದಲ್ಲಿ ಸಕ್ರಿಯರಾಗಿದ್ದಾರೆ. 31 ಕೋಟಿ ಜನರು ಫೇಸ್ಬುಕ್ ಬಳಸುತ್ತಾರೆ. ಇದು ಹ್ಯಾಕರ್ಗಳಿಗೆ, ಸೈಬರ್ ಕ್ರಿಮಿನಲ್ಗಳಿಗೆ ಜನರನ್ನು ವಂಚಿಸಲು ವಿಫುಲ ಅವಕಾಶ ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ.
ಇದೇ ರೀತಿ ಇನ್ಸ್ಟಾಗ್ರಾಮ್ ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಬಳಸುವವರು, ವಾಟ್ಸ್ಯಾಪ್ ಬಳಕೆದಾರರು ತುಂಬಾ ಇದ್ದಾರೆ. ನಾನು ಕಳೆದ ವಾರ ಹೇಳಿದಂತೆ ನಮ್ಮ ಸಾಮಾಜಿಕ ಜಾಲತಾಣಗಳ ಬಳಕೆ ವ್ಯಸನವಾಗುತ್ತಿದೆ. ಅಂಗೈಯಲ್ಲಿಯೇ ಅಂತರ್ಜಾಲ ಸೈಬರ್ ಕ್ರಿಮಿನಲ್ಗಳಿಗೆ ಅಪರಿಮಿತವಾದ ಸಾಧ್ಯತೆಗಳನ್ನು ಕೊಡುತ್ತಿದೆ. ಅದರಲ್ಲಿ ಒಂದು ಮುಖ್ಯವಾದ ತಂತ್ರ ಫೇಸ್ಬುಕ್ಕಿನಲ್ಲಿ ಅಪರಿಚಿತರಿಂದ ನಿಮಗೆ ಬರುವ ಫ್ರೆಂಡ್ ರಿಕ್ವೆಸ್ಟ್ಗಳು.
ನಿಮಗೆ ತಿಳಿದಿಲ್ಲದ ಜನರು ಪ್ರಪಂಚದಾದ್ಯಂತದಿಂದ ನಿಮ್ಮ ಸ್ನೇಹಿತರಾಗಲು ಕೇಳುತ್ತಾರೆ. ದಕ್ಷಿಣ ಫ್ಲೋರಿಡಾ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದ ಪ್ರಾಧ್ಯಾಪಕರು ಆ “ಸ್ನೇಹಿತರು” ನಿಮ್ಮ ವೈಯಕ್ತಿಕ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ತಿಳಿಯಲು ಬಯಸುತ್ತಾರೆ. ನಿಮ್ಮ ಗುರುತು ಮತ್ತು ನಿಮ್ಮ ಹಣವನ್ನು ಕದಿಯಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸುತ್ತಾರೆ ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ. ಇತ್ತೀಚಿನ ಬೆಳವಣಿಗೆಯೊಂದರಲ್ಲಿ, ಫೇಸ್ಬುಕ್ಕಿನ ತಾಂತ್ರಿಕ ದೋಷವು ಬಳಕೆದಾರರು ನೋಡಿದ ಪ್ರತಿ ಪ್ರೊಫೈಲ್ಗೆ ಸ್ನೇಹದ ವಿನಂತಿಗಳನ್ನು ಸ್ವಯಂಚಾಲಿತವಾಗಿ ಕಳುಹಿಸುತ್ತಿದೆ ಎಂದು ತಿಳಿಯಿತು. ಮೆಟಾ ಕಂಪೆನಿ ಈ ದೋಷಕ್ಕಾಗಿ ಕ್ಷಮೆ ಯಾಚಿಸಿದೆ ಮತ್ತು ಇದೀಗ ಅದನ್ನು ಪರಿಹರಿಸಲಾಗಿದೆ ಎಂದು ಹೇಳಿಕೆ ನೀಡಿದೆ.
ಫೇಸ್ಬುಕ್ಕಿನಲ್ಲಿ ನಕಲಿ ಸ್ನೇಹದ ವಿನಂತಿಯನ್ನು ಕಳಿಸುವವರು ಯಾರು?
- ಸ್ಕ್ಯಾಮರ್ಗಳು: ಸ್ಕ್ಯಾಮರ್ಗಳು ನಕಲಿ Facebook ಪ್ರೊಫೈಲ್ಗಳನ್ನು ರಚಿಸುತ್ತಾರೆ ಮತ್ತು ನೀವು “ಸ್ನೇಹಿತರಿಗೆ ಮಾತ್ರ” ನಿರ್ಬಂಧಿಸುವ ವೈಯಕ್ತಿಕ ಮಾಹಿತಿಗೆ ಪ್ರವೇಶವನ್ನು ಪಡೆಯಲು ನಿಮ್ಮ ಸ್ನೇಹಿತರಾಗಲು ವಿನಂತಿಸುತ್ತಾರೆ.
- ದುರುದ್ದೇಶಪೂರಿತ ಲಿಂಕರ್ಗಳು: ನಿಮ್ಮ ಫೇಸ್ಬುಕ್ ನ್ಯೂಸ್ಫೀಡ್ನಿಂದ ಮಾಲ್ವೇರ್ ಅಥವಾ ಫಿಶಿಂಗ್ ಸೈಟ್ಗಳ ಲಿಂಕ್ಗಳನ್ನು ಪೋಸ್ಟ್ ಮಾಡುವ ದುರುದ್ದೇಶದಿಂದ ನಿಮಗೆ ಫ್ರೆಂಡ್ ರಿಕ್ವೆಸ್ಟ್ ಬರಬಹುದು.
- ಕ್ಯಾಟ್ಫಿಶರ್ಸ್: “ಕ್ಯಾಟ್ಫಿಶ್ಡ್” ಎಂಬ ಟೆಲಿವಿಷನ್ ಶೋನಲ್ಲಿ ತೋರಿಸಿದಂತೆ, ಆಕರ್ಷಕ ಪ್ರೊಫೈಲ್ ಚಿತ್ರದ ಹಿಂದೆ ಇರುವ ವ್ಯಕ್ತಿ ಚಿತ್ರದಲ್ಲಿರುವಂತೆ ಕಾಣುವುದಿಲ್ಲ. ಕ್ಯಾಟ್ಫಿಶರ್ಗಳು ವಿಕ್ಟಿಮ್ಗಳನ್ನು ಸೆಳೆಯಲು ರೂಪದರ್ಶಿಗಳ ಚಿತ್ರಗಳನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಂಡು ವಿಸ್ತಾರವಾದ ಆನ್ಲೈನ್ ಪ್ರೊಫೈಲ್ಗಳನ್ನು ರಚಿಸುತ್ತಾರೆ. ಆನ್ಲೈನ್ನಲ್ಲಿ ಪ್ರೀತಿಯನ್ನು ಹುಡುಕುತ್ತಿರುವ, ನೊಂದಿರುವ, ಏಕಾಂಗಿತನವನ್ನು ಹೊರಹಾಕುತ್ತಿರುವವರನ್ನು ಕಂಡುಹಿಡಿಯಲು ಹ್ಯಾಕರ್ಗಳು ಅಪಾರ ಸಂಖ್ಯೆಯ ಜನರಿಗೆ ಸ್ನೇಹದ ವಿನಂತಿಗಳನ್ನು ಕಳುಹಿಸುತ್ತಾರೆ.
- ಮಾಜಿ ಪತ್ನಿ, ಮಾಜಿ ಪತಿ, ಮಾಜಿ ಗೆಳತಿ, ಮಾಜಿ ಗೆಳೆಯ: ಸಂಬಂಧವು ಕೆಟ್ಟದಾಗಿ ಕೊನೆಗೊಂಡರೆ ಮತ್ತು ನೀವು ವ್ಯಕ್ತಿಯನ್ನು ಅನ್ಫ್ರೆಂಡ್ ಮಾಡಿದರೆ, ನಿಮ್ಮ ಮಾಜಿ ಪರಿಚಿತ ವ್ಯಕ್ತಿ ಫೇಸ್ಬುಕ್ ಸ್ನೇಹಿತರ ವಲಯದಿಂದ ಹೊರಗೆ ಹೋದ ಎಂದು ನೀವು ಭಾವಿಸಬಹುದು. ಆಗಲೂ, ನಿಮ್ಮ ಮಾಜಿ ವ್ಯಕ್ತಿ ತಪ್ಪು ಪ್ರೊಫೈಲ್ ಅನ್ನು ರಚಿಸುವ ಮೂಲಕ ಮತ್ತು ಅಲಿಯಾಸ್ ಅನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಂಡು ನಿಮ್ಮೊಂದಿಗೆ ಸ್ನೇಹ ಬೆಳೆಸುವ ಮೂಲಕ ನಿಮ್ಮ ಫೇಸ್ಬುಕ್ ಖಾತೆಗೆ ಹಿಂತಿರುಗುವ ಮಾರ್ಗವನ್ನು ಕಂಡುಕೊಳ್ಳಬಹುದು. ನಿಮ್ಮ ಮಾಜಿ ವ್ಯಕ್ತಿ ಪರದೆಯ ಇನ್ನೊಂದು ಬದಿಯಲ್ಲಿರುವುದನ್ನು ನೀವು ತಿಳಿಯದೆ, ನಿಮ್ಮೆಲ್ಲಾ ಆಗುಹೋಗುಗಳನ್ನು ಅವರು ಗಮನಿಸುತ್ತಾರೆ.
- ಪ್ರಸ್ತುತ ಹೆಂಡತಿ, ಪತಿ, ಗೆಳತಿ, ಗೆಳೆಯ: ನಿಮ್ಮ ಸಂಗಾತಿ ನೀವು ಯಾವ ಪೋಸ್ಟ್ಗಳಿಗೆ ಅಥವಾ ಚಾಟ್ಗಳಿಗೆ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯಿಸುತ್ತೀರಾ ಎಂದು ತಿಳಿಯಲು, ನಿಮ್ಮ ನಿಷ್ಠೆಯನ್ನು ಪರೀಕ್ಷಿಸಲು ಆಕರ್ಷಕ ಪ್ರೊಫೈಲ್ ಚಿತ್ರದೊಂದಿಗೆ ಸುಳ್ಳು ಪ್ರೊಫೈಲ್ ಅನ್ನು ರಚಿಸಿ ನಿಮಗೆ ಫ್ರೆಂಡ್ ರಿಕ್ವೆಸ್ಟ್ ಕಳುಹಿಸಬಹುದು. ನಿಮ್ಮ ಸಂಗಾತಿಯು ಈ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ನಂತರ ನಿಮ್ಮ ವಿರುದ್ಧ ಬಳಸುವ ಉದ್ದೇಶದಿಂದ ರೆಕಾರ್ಡ್ ಮಾಡಬಹುದು.
ಇಂತವರು ಹೊಸ ಹೊಸ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಬರುತ್ತಿರುತ್ತಾರೆ. ನಮ್ಮ ಎಚ್ಚರಿಕೆಯಲ್ಲಿ ನಾವಿರಬೇಕು.
ನಕಲಿ ಫ್ರೆಂಡ್ ರಿಕ್ವೆಸ್ಟ್ ಗುರುತಿಸುವುದು ಹೇಗೆ?
ಸ್ನೇಹದ ವಿನಂತಿಯು ನಕಲಿ ಪ್ರೊಫೈಲ್ನಿಂದ ಆಗಿರಬಹುದಾ ಎಂಬುದನ್ನು ನಿರ್ಧರಿಸಲು ಈ ಪ್ರಶ್ನೆಗಳನ್ನು ನೀವೇ ಕೇಳಿಕೊಳ್ಳಿ:
- ನೀವು ವಿನಂತಿಸುವವರನ್ನು ತಿಳಿದಿದ್ದೀರಾ ಅಥವಾ ಸಮಾನ ಸ್ನೇಹಿತರನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದೀರಾ? ನಿಮ್ಮ ಉತ್ತರ “ಇಲ್ಲ” ಎಂದಾದರೆ, ಅದು ನಿಮಗೆ ಮೊದಲ ಸುಳಿವು. ನಿಜ ಜೀವನದಲ್ಲಿ ಭೇಟಿಯಾಗಿದ್ದ ವ್ಯಕ್ತಿಯನ್ನು ಅಥವಾ ಪರಸ್ಪರ ಸ್ನೇಹಿತರ ಮೂಲಕ ಭೇಟಿಯಾದುದನ್ನು ನೀವು ನೆನಪಿಸಿಕೊಳ್ಳದಿದ್ದರೆ, ನಿಮಗೆ ಬಂದ ಸ್ನೇಹದ ವಿನಂತಿ ಫೇಕ್ ಆಗಿರಬಹುದು. ವ್ಯಕ್ತಿಯ ಸ್ನೇಹಿತರ ಪಟ್ಟಿಯನ್ನು ವೀಕ್ಷಿಸಬಹುದಾದರೆ ಅದನ್ನು ಪರಿಶೀಲಿಸಿ ಮತ್ತು ನಿಮ್ಮಿಬ್ಬರಿಗೂ ತಿಳಿದಿರುವ ಯಾರನ್ನಾದರೂ ನೋಡಲು ಪರಸ್ಪರ ಸ್ನೇಹಿತರ ಪಟ್ಟಿಯನ್ನು (mutual friends) ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ ಪರಿಶೀಲಿಸಿ.
- ಸ್ನೇಹ ವಿನಂತಿಯು ಆಕರ್ಷಕ ವ್ಯಕ್ತಿಯಿಂದ ಆಗಿದೆಯೇ? ತನಗೆ ತಿಳಿದಿಲ್ಲದ ಸುಂದರ ಮಹಿಳೆಯಿಂದ ಇದ್ದಕ್ಕಿದ್ದಂತೆ ಸ್ನೇಹದ ವಿನಂತಿಯನ್ನು ಪಡೆಯುವ ವ್ಯಕ್ತಿ ಅದರ ಬಗ್ಗೆ ಹುಷಾರಾಗಿರಬೇಕು. ವಿದೇಶಿ ಮಹಿಳೆಯರ ಹೆಸರಲ್ಲಿ ಕೂಡ ಫ್ರೆಂಡ್ ರಿಕ್ವೆಸ್ಟ್ ಬರುತ್ತದೆ. ಪ್ರಚೋದನಕಾರಿಯಾಗಿ ಪೋಸ್ ನೀಡುತ್ತಿರುವ ಆಕರ್ಷಕ ವ್ಯಕ್ತಿಯ ಚಿತ್ರವಿರುವ ಫ್ರೆಂಡ್ ರಿಕ್ವೆಸ್ಟ್ ಅನ್ನು ನಕಲಿ ಫ್ರೆಂಡ್ ರಿಕ್ವೆಸ್ಟ್ ಗಳನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸುವ ಜನರು ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಬಳಸುತ್ತಾರೆ.
- ಸೀಮಿತ ಫೇಸ್ಬುಕ್ ಇತಿಹಾಸ ಹೊಂದಿರುವ ವ್ಯಕ್ತಿಯಿಂದ ವಿನಂತಿಯು ಬಂದಿದೆಯೇ? ವ್ಯಕ್ತಿ ಸ್ವಲ್ಪ ಸಮಯದ ಹಿಂದೆ ಫೇಸ್ಬುಕ್ಗೆ ಸೇರ್ಪಡೆಗೊಂಡಿದ್ದರೆ, ಸ್ನೇಹಿತರ ವಿನಂತಿಯು ಬೋಗಸ್ ಆಗಿರುವ ಸಾಧ್ಯತೆ ಇದೆ. ಹೆಚ್ಚಿನ ಫೇಸ್ಬುಕ್ ಬಳಕೆದಾರರು ತಮ್ಮ ಟೈಮ್ಲೈನ್ನಲ್ಲಿ ಹಲವಾರು ವರ್ಷಗಳ ಹಿಂದಿನ ಸುದೀರ್ಘ ಇತಿಹಾಸವನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತಾರೆ. ನಕಲಿ ಪ್ರೊಫೈಲ್ಗಳನ್ನು ಆಗಾಗ್ಗೆ ತರಾತುರಿಯಲ್ಲಿ ರಚಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಹೆಚ್ಚಿನ ಪ್ರೊಫೈಲ್ಗಳು ವ್ಯಕ್ತಿಯು ಫೇಸ್ಬುಕ್ಗೆ ಸೇರಿದ ದಿನವನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತವೆ. ಖಾತೆ ಮತ್ತು ಟೈಮ್ಲೈನ್ ಅನ್ನು ಕೆಲವೇ ದಿನಗಳ ಹಿಂದೆ ರಚಿಸಿದ್ದರೆ, ವ್ಯಕ್ತಿಯು ನಿಮ್ಮನ್ನು ವಂಚಿಸಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸುತ್ತಾನೆ.
- ವ್ಯಕ್ತಿಯು ಅಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಸಣ್ಣ ಅಥವಾ ದೊಡ್ಡ ಸಂಖ್ಯೆಯ ಸ್ನೇಹಿತರನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದಾನೆಯೇ ಮತ್ತು ಅವರೆಲ್ಲರೂ ಒಂದೇ ಲಿಂಗವೇ? ಕಾಲ್ಪನಿಕ ಪ್ರೊಫೈಲ್ಗಳು ತಮ್ಮ ಸ್ನೇಹಿತರ ಪಟ್ಟಿಯಲ್ಲಿ ಅತ್ಯಂತ ಕಡಿಮೆ ಅಥವಾ ಅಸಾಧ್ಯವಾದ ದೊಡ್ಡ ಸಂಖ್ಯೆಯ ಸ್ನೇಹಿತರನ್ನು ಹೊಂದಿರಬಹುದು. ಮತ್ತೊಂದು ಸುಳಿವು ಅವರ ಸ್ನೇಹಿತರ ಪಟ್ಟಿಯಲ್ಲಿರುವವರ ಲಿಂಗ. ಸ್ನೇಹ ವಿನಂತಿಸಿದವರ ವಿರುದ್ಧ ಲಿಂಗದ ಸ್ನೇಹಿತರನ್ನು ನೀವು ನೋಡಬಹುದು ಏಕೆಂದರೆ ಅವರು ಟಾರ್ಗೆಟ್ ಆಗಿರಬಹುದು. ವಿನಂತಿಯು ಪುರುಷರನ್ನು ಗುರಿಯಾಗಿಸುವ ಮಹಿಳೆಯಿಂದ ಆಗಿದ್ದರೆ, ನಿಜವಾದ ವ್ಯಕ್ತಿಯಿಂದ ನಿಮ್ಮಂತಹ ಪುರುಷರು ಮತ್ತು ಮಹಿಳೆಯರ ಮಿಶ್ರಣದ ಬದಲಿಗೆ ಸ್ನೇಹಿತರ ಪಟ್ಟಿಯಲ್ಲಿ ಬಹುತೇಕ ಎಲ್ಲ ಪುರುಷರನ್ನು ನಿರೀಕ್ಷಿಸಿ.
- ಅವರ ಟೈಮ್ಲೈನ್ನಲ್ಲಿ ಕಡಿಮೆ ವೈಯಕ್ತಿಕ ವಿಷಯವಿದೆಯೇ? ನೀವು ನಕಲಿ ಪ್ರೊಫೈಲ್ನಲ್ಲಿ ದಿನನಿತ್ಯದ ಚಟುವಟಿಕೆಯನ್ನು ನೋಡುವುದಿಲ್ಲ. ನೀವು ಕೆಲವು ಚಿತ್ರಗಳನ್ನು, ಬಹುಶಃ ಕೆಲವು ಲಿಂಕ್ಗಳನ್ನು ನೋಡಬಹುದು, ಆದರೆ ನೀವು ಬಹುಶಃ ಹೆಚ್ಚಿನ ಸ್ಥಳ ಚೆಕ್-ಇನ್ಗಳು ಅಥವಾ ಸ್ಥಿತಿ ನವೀಕರಣಗಳು ಕಾಣುವುದಿಲ್ಲ.
ಇದನ್ನೂ ಓದಿ: ಸೈಬರ್ ಸೇಫ್ಟಿ ಅಂಕಣ: ಸಾಮಾಜಿಕ ಜಾಲತಾಣಗಳ ವ್ಯಸನ! ಬಚಾವಾಗೋದು ಹೇಗೆ?
ನಿಮಗೆ ಬಂದ ನಕಲಿ ಫ್ರಂಡ್ ರಿಕ್ವಸ್ಟ್ ಖಾತೆಯನ್ನು ಹೇಗೆ ವರದಿ ಮಾಡುವುದು?
ನಕಲಿ ಖಾತೆಯ ಪ್ರೊಫೈಲ್ ಪುಟದಿಂದ, ಪರದೆಯ ಮೇಲಿನ ಬಲ ಮೂಲೆಯಲ್ಲಿರುವ ಮೂರು ಚುಕ್ಕೆಗಳನ್ನು ಆಯ್ಕೆಮಾಡಿ, ನಂತರ ಬೆಂಬಲವನ್ನು ಹುಡುಕಿ ಅಥವಾ ವರದಿ ಮಾಡಿಯನ್ನು (Find support or Report) ಆಯ್ಕೆಮಾಡಿ. ಅಲ್ಲಿಂದ, ತೆರೆಯ ಮೇಲಿನ ಸೂಚನೆಗಳನ್ನು ಅನುಸರಿಸಿ ಖಾತೆಯ ವಿವರಗಳನ್ನು ಭರ್ತಿ ಮಾಡಿ, ಸಲ್ಲಿಸಿ.
ನೀವು ನಕಲಿ ಖಾತೆಯನ್ನು ವರದಿ ಮಾಡಿದಾಗ ಏನಾಗುತ್ತದೆ?
ವರದಿಯನ್ನು ಸ್ವೀಕರಿಸಿದ ನಂತರ, ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಪರಿಶೀಲಿಸುವುದಾಗಿ ಮತ್ತು ಸಮುದಾಯ ಮಾನದಂಡಗಳ ಉಲ್ಲಂಘನೆಯನ್ನು ನಿರ್ಧರಿಸಿದರೆ ಕ್ರಮ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುವುದಾಗಿ ಫೇಸ್ಬುಕ್ ಹೇಳುತ್ತದೆ. ನಕಲಿ ಖಾತೆಯವರಿಗೆ ವರದಿಯನ್ನು ಯಾರು ಸಲ್ಲಿಸಿದ್ದಾರೆಂದು ತಿಳಿಯುವುದಿಲ್ಲ.
ಇದನ್ನೂ ಓದಿ: ಸೈಬರ್ ಸೇಫ್ಟಿ ಅಂಕಣ: ಹ್ಯಾಕರ್ಗಳು ಬ್ಯಾಂಕ್ಗಳಿಂದ 100 ಕೋಟಿ ಡಾಲರ್ ಕದ್ದ ಕಥೆ! ಭಾಗ – 3