ಇದೇ ತಿಂಗಳು ನಡೆಯಲಿರುವ ಸಂಸತ್ತಿನ ವಿಶೇಷ ಅಧಿವೇಶನದಲ್ಲಿ (Parliament Special Session) ಇಂಡಿಯಾ (India) ಬದಲಿಗೆ ಭಾರತ (Bharat) ಎಂದು ಮರುನಾಮಕರಣ ಮಾಡುವ ಚರ್ಚೆ ನಡೆಸಲಿದೆ. ಈ ಕುರಿತಾದ ವಿಧೇಯಕವನ್ನು ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರ (Central Government) ಮಂಡಿಸಲಿದೆ ಎಂದು ಹೇಳಲಾಗುತ್ತಿದೆ. ಇದಕ್ಕೆ ಪುಷ್ಟಿ ನೀಡುವಂತೆ ಜಿ20 ನಾಯಕರಿಗೆ ಆಯೋಜಿಸಲಾಗಿರುವ ಡಿನ್ನರ್ ಪಾರ್ಟಿಯ ಆಮಂತ್ರಣ ಪತ್ರಿಕೆಯಲ್ಲೂ ಪ್ರೆಸಿಡೆಂಟ್ ಆಫ್ ಭಾರತ್ (President of Bharat) ಎಂದು ಬರೆದಿರುವುದು ರಾಜಕೀಯ ಚರ್ಚೆಗಳಿಗೆ ಆಸ್ಪದ ಮಾಡಿಕೊಟ್ಟಿದೆ. ಈ ಮಧ್ಯೆ, ಇಂಡಿಯಾ ಮತ್ತು ಭಾರತ ಪದಗಳ ಬಳಕೆ, ಇತಿಹಾಸ ಕುರಿತು ಚರ್ಚೆಗಳೂ ಜೋರಾಗಿ ನಡೆಯುತ್ತಿದೆ(Vistara Explainer).
ದೇಶಕ್ಕೆ ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಬಳಸುವ ಹೆಸರಾಗಿ “ಭಾರತ್”ನಿಂದ “ಇಂಡಿಯಾ”ವಾಗಿರುವ ಪರಿವರ್ತನೆಯು ಸಂಕೀರ್ಣ ಇತಿಹಾಸವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ, ಭಾಷಾ ವೈವಿಧ್ಯತೆ, ವಸಾಹತುಶಾಹಿ ಮತ್ತು ರಾಜಕೀಯ ಬದಲಾವಣೆಗಳು ಸೇರಿದಂತೆ ವಿವಿಧ ಅಂಶಗಳಿಂದ ಅದು ರೂಪುಗೊಂಡಿದೆ.
“ಭಾರತ್” ಎಂಬ ಹೆಸರು ಪ್ರಾಚೀನ ಮೂಲಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ ಮತ್ತು ಭಾರತೀಯ ಉಪಖಂಡವನ್ನು ಉಲ್ಲೇಖಿಸಲು ಶತಮಾನಗಳಿಂದ ಭಾರತೀಯ ಧರ್ಮಗ್ರಂಥಗಳು ಮತ್ತು ಪಠ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಬಳಸಲಾಗಿದೆ. ಇದು ಮಹಾಭಾರತದಂತಹ ಹಿಂದೂ ಮಹಾಕಾವ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಉಲ್ಲೇಖಿಸಲಾದ ಪೌರಾಣಿಕ ಚಕ್ರವರ್ತಿ ಭರತನೊಂದಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ್ದಾಗಿದೆ.
ವಸಾಹತುಶಾಹಿ ಪ್ರಭಾವ ಹೇಗಾಯ್ತು?
ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಆಡಳಿತದಲ್ಲಿ ಅಂದರೆ, ಅಂದಾಜು 1757ರಿಂದ 1947ರವರೆಗೆ ಭಾರತ ಉಪಖಂಡವನ್ನು ಬ್ರಿಟಿಷಕರು ಇಂಡಿಯಾ ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತಿದ್ದರು. ಇಂಡಸ್(ಸಿಂಧು) ನದಿಯಿಂದ ಪ್ರಭಾವದಿಂದ ಈ ಪದವನ್ನು ಬಳಸಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು ಮತ್ತು ಆ ಮೂಲಕ ಭಾರತದ ಪಶ್ಚಿಮ ಗಡಿಯನ್ನು ಗುರುತಿಸಲಾಗಿತ್ತು. ಆದರೆ, ಮುಂದೆ ಬ್ರಿಟಿಷರು ಇಂಡಿಯಾ ಎಂಬ ಪದವನ್ನೇ ಅಧಿಕೃತವಾಗಿ ಬಳಸಲಾರಂಭಿಸಿದರು.
ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಹೋರಾಟ ಮತ್ತು ಸಂವಿಧಾನದಲ್ಲಿ…..
1947ರಲ್ಲಿ ಭಾರತವು ಸ್ವತಂತ್ರಗೊಂಡಾಗ ಯಾವ ಹೆಸರನ್ನು ಅಧಿಕೃತವಾಗಿ ಇಟ್ಟುಕೊಳ್ಳಬೇಕೆಂಬ ಸುದೀರ್ಘ ಚರ್ಚೆ ನಡೆಯಿತು. ಹೊಸದಾಗ ರಚನೆಯಾದ ದೇಶಕ್ಕೆ ಅಧಿಕೃತವಾಗಿ ಹೆಸರನ್ನು ಬಳಸುವುದು ಅತ್ಯಗತ್ಯವಾಗಿತ್ತು. ಸಂವಿಧಾನ ರಚನಾಕಾರರು ಈ ಕುರಿತು ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿ ಚರ್ಚೆ ಮಾಡಿದ್ದಾರೆ.
ಭಾರತದ ಭಾಷಾ ಮತ್ತು ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ವೈವಿಧ್ಯತೆಯನ್ನು ಗಮನದಲ್ಲಿಟ್ಟುಕೊಂಡು ಸಂವಿಧಾನದಲ್ಲಿ “ಭಾರತ” ಮತ್ತು “ಇಂಡಿಯಾ” ಈ ಎರಡೂ ಪದಗಳನ್ನು ಬಳಸಲು ನಿರ್ಧರಿಸಲಾಯಿತು. ಭಾರತೀಯ ಸಂವಿಧಾನದ 1 ನೇ ವಿಧಿಯು”ಇಂಡಿಯಾ, ಅದು ಭಾರತ, ರಾಜ್ಯಗಳ ಒಕ್ಕೂಟವಾಗಿರುತ್ತದೆ.” ಹಾಗಾಗಿ ಎರಡೂ ಹೆಸರುಗಳ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಮತ್ತು ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಮಹತ್ವವನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಂಡಿವೆ ಎಂದು ಹೇಳಬಹುದು.
ಮತ್ತೆ ಬದಲಾಗಿದ್ದು ಹೇಗೆ?
ಇಂಡಿಯಾ ಮತ್ತು ಭಾರತಗಳೆರಡೂ ಅಧಿಕೃತ ಬಳಕೆಯ ಪದಗಳಾದರೂ ವರ್ಷಗಳು ಉರುಳಿದಂತೆ ಇಂಡಿಯಾ ಎಂಬ ಪದ ಹೆಚ್ಚು ಬಳಕೆಯಲ್ಲಿ ಬಂತು. ಅದರಲ್ಲೂ ಅಂತಾರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ವಿಷಯಗಳು, ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಭಾರತವನ್ನು ಇಂಡಿಯಾ ಎಂದೇ ಹೆಸರಿಸಲು ಆರಂಭಿಸಲಾಯಿತು. ಮತ್ತೊಂದೆಡೆ, ಹಿಂದಿ ಮತ್ತು ಇತರ ಭಾರತೀಯ ಭಾಷೆಗಳಲ್ಲಿ ಭಾರತ ಎಂಬ ಪದ ಬಳಕೆ ಮುಂದುವರಿಯಿತು.
ಈ ಸುದ್ದಿಯನ್ನೂ ಓದಿ: ಇಂಡಿಯಾ ಅಲ್ಲ ಭಾರತ! ವಿಶೇಷ ಅಧಿವೇಶನದಲ್ಲಿ ದೇಶ ಮರುನಾಮಕರಣಕ್ಕೆ ವಿಧೇಯಕ! INDIA blocಗೆ ಕೇಂದ್ರ ಟಕ್ಕರ್
ಹಿಂದಿ ಮತ್ತು ಇಂಗ್ಲಿಷ್ ಅನ್ನು ಭಾರತದ ಅಧಿಕೃತ ಭಾಷೆಗಳಾದವು ಮತ್ತು ಹಿಂದಿಯನ್ನು ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರದ ಅಧಿಕೃತ ಭಾಷೆಯಾಗಿದೆ. ಇದು “ಇಂಡಿಯಾ”ದ ಜೊತೆಗೆ “ಭಾರತ” ಪದದ ನಿರಂತರ ಬಳಕೆಗೆ ಮತ್ತಷ್ಟು ಕೊಡುಗೆ ನೀಡಿತು. ಭಾರತದ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಮತ್ತು ಭಾಷಾ ಗುರುತಿಸುವಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಭಾರತ ಪದವು ಮಹತ್ವದ ಪದವಾಗಿ ಉಳಿದು ಮತ್ತು ಬಳಕೆಯಾಗುತ್ತ ಬಂದಿದೆ. ಸಾಹಿತ್ಯ, ಕವಿತೆಗಳು ಮತ್ತು ಅನೇಕ ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿ ಪ್ರಕಾರಗಳಲ್ಲಿ ಭಾರತ ಎಂಬ ಪದವನ್ನು ಸಂಪ್ರದಾಯ ಮತ್ತು ಪರಂಪರೆಯ ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿಯಾಗಿ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತಿದೆ.