ಸೈಬರ್‌ ಸೇಫ್ಟಿ ಅಂಕಣ: ಅಂತರ್ಜಾಲದ ಅಲೆದಾಟದಲ್ಲಿ ಜಾಗರೂಕತೆಯಿಲ್ಲದಿದ್ದರೆ ಪರದಾಟ

ಸೈಬರ್‌ ಸೇಫ್ಟಿ ಅಂಕಣ (cyber safety): ಸೈಬರ್ ಕ್ರಿಮಿನಲ್‌ಗಳು ಜನವರಿಯಲ್ಲಿ ಕನಿಷ್ಠ 33 ಕೋಟಿ ರೂ.ಗಳ ಆನ್‌ಲೈನ್ ಬಳಕೆದಾರರನ್ನು ವಂಚಿಸಿದ್ದಾರೆ, ಅರೆಕಾಲಿಕ ಉದ್ಯೋಗಗಳು ಮತ್ತು ಹೂಡಿಕೆ ಯೋಜನೆಗಳ ಕೊಡುಗೆಗಳು ಜನರನ್ನು ಮೋಸಗೊಳಿಸುವ ಅತ್ಯಂತ ಯಶಸ್ವಿ ಆಮಿಷಗಳು ಎಂದು ಪೋಲೀಸ್ ಡೇಟಾದ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ ತೋರಿಸುತ್ತದೆ. ಈ ರೀತಿಯ ಸೈಬರ್ ವಂಚನೆಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಗುರುಗ್ರಾಮದ ಪೊಲೀಸರು ಜನವರಿಯಲ್ಲಿ 3,519 ದೂರುಗಳನ್ನು ಸ್ವೀಕರಿಸಿದ್ದಾರೆ ಮತ್ತು 102 ಪ್ರಕರಣಗಳನ್ನು ದಾಖಲಿಸಿದ್ದಾರೆ.

“ವಂಚನೆಗಳು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಮಾನವ ಸಂಪನ್ಮೂಲ ಪ್ರತಿನಿಧಿಗಳಂತೆ ನಟಿಸುವ ವಂಚಕರಿಂದ ಬರುವ ಸಂದೇಶದೊಂದಿಗೆ ಪ್ರಾರಂಭವಾಗುತ್ತವೆ. ಅವರು ಸೋಶಿಯಲ್ ಮೀಡಿಯಾ ಖಾತೆಗಳು ಅಥವಾ ಯೂಟ್ಯೂಬ್ ವೀಡಿಯೊಗಳನ್ನು ಅನುಸರಿಸಲು ಅಥವಾ ‘ಲೈಕ್’ ಮಾಡಲು ಜನರನ್ನು ಪ್ರಲೋಭಿಸುತ್ತಾರೆ. ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ಬಳಕೆದಾರರಿಗೆ ಅವರ ನಂಬಿಕೆಯನ್ನು ಗಳಿಸಲು ಸ್ವಲ್ಪ ಅಲ್ಪ ಮೊತ್ತವನ್ನು ಕಳುಹಿಸುತ್ತಾರೆ” ಎಂದು ಡಿಸಿಪಿ (ಸೈಬರ್ ಕ್ರೈಮ್) ಸಿದ್ಧಾಂತ್ ಜೈನ್ ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ.

ಕಳೆದ ತಿಂಗಳು ದಾಖಲಾದ ಪ್ರಕರಣಗಳಲ್ಲಿ ಮಾನೇಸರ್ ಮುನ್ಸಿಪಲ್ ಕಾರ್ಪೊರೇಶನ್‌ನ ಉದ್ಯೋಗಿಯೊಬ್ಬರು ಸೈಬರ್ ವಂಚನೆಯಿಂದ 1.1 ಕೋಟಿ ರೂಪಾಯಿ ಕಳೆದುಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ ಎಂದು ತಿಳಿದುಬಂದಿದೆ. ಜನವರಿಯ ಮೂರನೇ ವಾರದಲ್ಲಿ, ಅವರು YouTube ವೀಡಿಯೊಗಳನ್ನು ವೀಕ್ಷಿಸಲು ಮತ್ತು ಇಷ್ಟಪಡಲು ಮನೆಯಿಂದ ಕೆಲಸದ ಪ್ರಸ್ತಾಪವನ್ನು ಪಡೆದರು ಎಂದು ಹೇಳಿದರು. ನೋಂದಣಿಗೆ 10,000 ರೂಪಾಯಿ ನೀಡುವಂತೆ ವಂಚಕ ಕೇಳಿದ್ದಾನೆ. ಅವರು ಲಾಭದಾಯಕ ಆದಾಯವನ್ನು ಪಡೆಯುತ್ತಿದ್ದರಿಂದ ಹೂಡಿಕೆಯನ್ನು ಮುಂದುವರೆಸಿದರು ಮತ್ತು ಜನವರಿ 19 ಮತ್ತು 24 ರ ನಡುವೆ ಐದು ದಿನಗಳಲ್ಲಿ 1.1 ಕೋಟಿ ರೂ. ಪಾವತಿಸಿದರು (ಅವರ ಬಳಿ ಅಷ್ಟೊಂದು ಹಣ ಹೇಗೆ ಬಂತು ಎನ್ನುವುದು ಇನ್ನೊಂದು ಹಗರಣವನ್ನು ಆನಾವರಣಗೊಳಿಸಬಹುದು). ಕಾರ್ಪೊರೇಷನ್ ಉದ್ಯೋಗಿ ಜನವರಿ ಅಂತ್ಯದ ವೇಳೆಗೆ ಇದು ಆನ್ಲೈನ್ ವಂಚನೆ ಎಂದು ಎಚ್ಚರವಾಗಿ ಪೊಲೀಸರನ್ನು ಸಂಪರ್ಕಿಸಿದರು.

ಮತ್ತೊಂದು ಸಾಮಾನ್ಯ ವಂಚನೆ ಎಂದರೆ ಸ್ನೇಹಿತ ಅಥವಾ ಕುಟುಂಬದ ಸದಸ್ಯರಂತೆ ನಟಿಸುವುದು ಮತ್ತು ಹಣದ ಸಹಾಯ ಪಡೆಯುವುದು ಎಂದು ಡಿಸಿಪಿ ಹೇಳಿದರು. ಇದರ ಬಗ್ಗೆ ನಾನು ಹಿಂದಿನ ಲೇಖನಗಳಲ್ಲಿ ಬರೆದಿದ್ದೆ. ಸೋಷಿಯಲ್ ಮೀಡಿಯಾಗಳಾದ ಫೇಸ್ಬುಕ್, ಇನ್‌ಸ್ಟಾಗ್ರಾಂಗಳಲ್ಲಿ ಫೇಕ್ ಪ್ರೊಫೈಲ್ ಮೂಲಕ ಅಥವಾ ನಿಮ್ಮ ಪರಿಚಯದವರ ಪ್ರೊಫೈಲನ್ನು ನಕಲು ಮಾಡುವ ಮೂಲಕ ನಿಮ್ಮ ಸ್ನೇಹ ಸಂಪಾದಿಸಿ ನಿಮ್ಮಿಂದ ತುರ್ತಾಗಿ ಹಣದ ಸಹಾಯ ಕೇಳಿ ವಂಚಿಸುವುದು ಅವರ ಕಾರ್ಯತಂತ್ರವಾಗಿದೆ.

ಖೇರ್ಕಿ ದೌಲಾ ನಿವಾಸಿ ಸೋನು ಯಾದವ್ ಅವರು ತಮ್ಮ ಸ್ನೇಹಿತನ ವಾಟ್ಸಾಪ್ ಡಿಸ್‌ಪ್ಲೇ ಚಿತ್ರದೊಂದಿಗೆ ಯಾವುದೋ ವೈಯಕ್ತಿಕ ಸಮಸ್ಯೆಗೆ ಸಹಾಯ ಕೋರಿ ಸಂದೇಶ ಕಳುಹಿಸಿದ ನಂತರ ಅವರು 8,000 ರೂಪಾಯಿ ಕಳೆದುಕೊಂಡರು ಎಂದು ಪೊಲೀಸರಿಗೆ ತಿಳಿಸಿದ್ದಾರೆ. “ಹಣ ಪಾವತಿಸಿದ ನಂತರ ನಾನು ನನ್ನ ಸ್ನೇಹಿತನಿಗೆ ಕರೆ ಮಾಡಿದಾಗ ನಾನು ಮೋಸ ಹೋಗಿರುವುದು ಗೊತ್ತಾಯಿತು” ಎಂದು ಯಾದವ್ ದೂರು ನೀಡಿದ್ದಾರೆ.

ರಾಜೀವ್ ನಗರದ ಗೃಹಿಣಿ ನೀಲಂ ಇದೇ ರೀತಿಯ ವಂಚನೆಯಿಂದ 25,000 ರೂಪಾಯಿ ಕಳೆದುಕೊಂಡರು. ಆಕೆಯ ವಿಷಯದಲ್ಲಿ, ವಂಚಕನು ಅವರ ಸೋದರಳಿಯನಂತೆ ನಟಿಸುತ್ತಿದ್ದನು ಮತ್ತು ಅವನ ಮಗನ ಚಿಕಿತ್ಸೆಗಾಗಿ ಸಹಾಯವನ್ನು ಕೋರಿದನು.

“ನಾನು ಮಹೇಂದರ್‌ಗಢದ ಎಸ್‌ಪಿಯಾಗಿದ್ದಾಗ ನನ್ನ ಫೋಟೋವನ್ನು ನಕಲಿ ಇನ್‌ಸ್ಟಾಗ್ರಾಮ್ ಖಾತೆಯಲ್ಲಿ ಬಳಸಿ ಜನರಿಂದ ಹಣ ಕೇಳಿದ್ದಕ್ಕಾಗಿ ನಾವು ಮೀರತ್‌ನಿಂದ ಅಪರಾಧಿಯನ್ನು ಬಂಧಿಸಿದ್ದೇವೆ. ಯಾವುದೇ ಹಣವನ್ನು ವರ್ಗಾವಣೆ ಮಾಡುವ ಮೊದಲು ಜನರು ಆನ್‌ಲೈನ್ ಬಳಕೆದಾರರ ಗುರುತು ಮತ್ತು ನೈಜತೆಯನ್ನು ಎರಡು ಬಾರಿ ಪರಿಶೀಲಿಸಬೇಕು ” ಎಂದು ಡಿಸಿಪಿ ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ.

ನಗರಗಳಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚುತ್ತಿರುವ ಸಾಮಾನ್ಯ, ಸೈಬರ್ ಅಪರಾಧಗಳು ಪ್ರಪಂಚದಾದ್ಯಂತ ಕಾನೂನು ಮತ್ತು ಜಾರಿ ಏಜೆನ್ಸಿಗಳಿಗೆ ಸವಾಲಾಗಿ ಹೊರಹೊಮ್ಮಿವೆ. ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಿಯೂ ಮನೆಯಿಂದ ಕೆಲಸ ಮಾಡುವ (WFH) ಅವಕಾಶಗಳನ್ನು ಬಯಸುವ ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬರೂ ಗಮನಿಸಬೇಕಾದ ಅಂಶವೆಂದರೆ ಈ ರೀತಿಯ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ಲಾಭ ಪಡೆಯಲು ವಂಚಕರು ಸಂಚು ರೂಪಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಜೊತೆಗೆ ಮೋಸದ ಚೀನೀ ಹೂಡಿಕೆ ಅಪ್ಲಿಕೇಶನ್‌ಗಳ ಕುರಿತು ನಿಖಿಲ್ ಕಾಮತ್ ಅವರ ಎಚ್ಚರಿಕೆ ನಿಮ್ಮ ಗಮನಕ್ಕೂ ಬಂದಿರಬಹುದು. ಅತೀ ಆಸೆ ಗತಿಗೇಡು ಎನ್ನುವ ನಾಣ್ಣುಡಿ ಎಲ್ಲರೂ ಸದಾ ನೆನಪಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದು ಇಂದು ಅತ್ಯಂತ ಅವಶ್ಯಕವಾಗಿದೆ.

ಬೆಂಗಳೂರಿನಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಬೃಹತ್ ಹಗರಣವನ್ನು ನೆನಪಿಸಿಕೊಳ್ಳಿ. ಸುಲಭ ಹಣದ ಭರವಸೆ ನೀಡಿ, ವಂಚಕರು ಸಾಮಾಜಿಕ ಮಾಧ್ಯಮ ಮತ್ತು ಟೆಲಿಗ್ರಾಮ್ ಮೂಲಕ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳನ್ನು ಸಂಪರ್ಕಿಸಿದರು, ಯುಟ್ಯೂಬ್ ವೀಡಿಯೊಗಳನ್ನು ಇಷ್ಟಪಡುವ ಮತ್ತು ಅಪ್ಲಿಕೇಶನ್‌ಗಳನ್ನು ಡೌನ್‌ಲೋಡ್ ಮಾಡುವಂತಹ ಸರಳ ಕಾರ್ಯಗಳೊಂದಿಗೆ ಅವರನ್ನು ಆಕರ್ಷಿ 158 ಕೋಟಿ ರೂಪಾಯಿಗಳ ವಂಚನೆ ಮಾಡಿದ್ದರು.

ವಂಚನೆಯ ವೈವಿಧ್ಯಮಯ ಮುಖಗಳು

ಡೇಟಾ ಎಂಟ್ರಿ ಸ್ಕ್ಯಾಮ್‌ಗಳು: ನೋಂದಣಿ ಶುಲ್ಕವನ್ನು ಪಾವತಿಸಿ, ತರಬೇತಿಯನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಳ್ಳಿ ಮತ್ತು ಮಾಡಲು ಯಾವುದೇ ಕೆಲಸವಿಲ್ಲದೆ ನಿಮ್ಮ ಹೂಡಿಕೆ ಮಾಡಿದ ಹಣವನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಳ್ಳಬಹುದು.
ಸ್ವತಂತ್ರ ಕೆಲಸದ ಹಗರಣಗಳು: “ಹೆಚ್ಚಿನ ಗಳಿಕೆಗಾಗಿ” ನಿಮ್ಮ ಕೌಶಲ್ಯಗಳನ್ನು ಬಳಸಿ (ಆದರೆ ನಕಲಿ ಚೆಕ್‌ಗಳನ್ನು ಸ್ವೀಕರಿಸಿ ಮತ್ತು ಹಣಕಾಸಿನ ನಷ್ಟವನ್ನು ಅನುಭವಿಸಿ).
ಸೋಷಿಯಲ್ ಮೀಡಿಯಾ ಎಂಗೇಜ್‌ಮೆಂಟ್ ಸ್ಕ್ಯಾಮ್‌ಗಳು: ಶುಲ್ಕಕ್ಕಾಗಿ ನಿಮ್ಮ ಖಾತೆ ಅನುಯಾಯಿಗಳನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಿ (ಆದರೆ ನಕಲಿ ಖಾತೆಗಳಿಂದ ನಿಮ್ಮ ಆನ್‌ಲೈನ್ ಉಪಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ಹಾನಿಗೊಳಿಸುತ್ತದೆ).

ಇದನ್ನೂ ಓದಿ: ಸೈಬರ್‌ ಸೇಫ್ಟಿ ಅಂಕಣ: ಕ್ರಿಪ್ಟೋಗ್ರಫಿ ಮತ್ತು ಸೈಬರ್ ಭದ್ರತೆ

ಇರುವ ವಂಚನೆಗಳ ತಂತ್ರಗಳ ಜೊತೆಗೆ ಹೂಡಿಕೆ ಮಾಡುವವರನ್ನು ಆಕರ್ಷಿಲು ಇನ್ನೊಂದು ಹೊಸ ಹುನ್ನಾರ ಸೈಬರ್ ಲೋಕದಲ್ಲಿ ಶುರುವಾಗಿದೆ. ಭಾರತೀಯ ಉದ್ಯಮಿ ಮತ್ತು ಹೂಡಿಕೆದಾರ ನಿಖಿಲ್ ಕಾಮತ್ ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ವಂಚಿಸುವ ಚೀನೀ ಹೂಡಿಕೆ ಅಪ್ಲಿಕೇಶನ್‌ಗಳ ವಿರುದ್ಧ ಬಲವಾದ ಎಚ್ಚರಿಕೆಯನ್ನು ನೀಡಿದ್ದಾರೆ. ಈ ಅಪ್ಲಿಕೇಶನ್‌ಗಳು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ಆದಾಯ ಮತ್ತು ಕಡಿಮೆ ಅಪಾಯಗಳ ಭರವಸೆಯೊಂದಿಗೆ ಬಳಕೆದಾರರನ್ನು ಆಕರ್ಷಿಸುತ್ತವೆ, ಆದರೆ ಅವುಗಳು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ನಿಮ್ಮ ಹಣವನ್ನು ನುಂಗುವ ಯೋಜನೆಗಳಾಗಿರುತ್ತವೆ. ಈ ರೀತಿಯ ಯಾವುದೇ ಅಪ್ಲಿಕೇಶನ್ ಬಗ್ಗೆ ಜಾಗರೂಕರಾಗಿರಿ. ಈ ರೀತಿಯ ‘ಸ್ಕೀಮ್‌’ಗಳು ಅಥವಾ ‘ಆ್ಯಪ್‌’ಗಳು ಅವಾಸ್ತವಿಕ ಆದಾಯವನ್ನು ನೀಡುವುದಾಗಿ ಆಮಿಷ ಒಡ್ಡುತ್ತವೆ. ತ್ವರಿತವಾಗಿ ಹೂಡಿಕೆ ಮಾಡುವಂತೆ ಒತ್ತಡ ಹೇರುತ್ತದೆ. ಕಾನೂನುಬದ್ಧ ಹೂಡಿಕೆಗಳಿಗೆ ಅವಸರದ ನಿರ್ಧಾರಗಳ ಅಗತ್ಯವಿರುವುದಿಲ್ಲ.

ಇವುಗಳಲ್ಲಿ ಪಾರದರ್ಶಕತೆಯ ಕೊರತೆ ಕಾಣಿಸುತ್ತದೆ. ಅಪ್ಲಿಕೇಶನ್‌ನ ಹಿನ್ನೆಲೆ, ಪರವಾನಗಿ ಅಥವಾ ಹೂಡಿಕೆ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯು ಅಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿದ್ದರೆ, ಅದರಿಂದ ದೂರವಿರಿ. ಕಣ್ಣಾರೆ ಕಂಡರೂ ಪರಾಂಬರಿಸಿ ನೋಡಿ. ತಿಳಿದವರೊಂದಿಗೆ ಮಾತಾಡಿ ತಿಳುವಳಿಕೆ ಪಡೆಯಿರಿ. ಅತಿಯಾದ ವೈಯಕ್ತಿಕ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ವಿನಂತಿಸುವ ಆ್ಯಪ್‌ಗಳನ್ನು ಬಳಸುವಾಗ ಎಚ್ಚರವಹಿಸಿರಿ. ಪರಿಶೀಲಿಸದ ಪ್ಲಾಟ್‌ಫಾರ್ಮ್‌ಗಳೊಂದಿಗೆ ಸೂಕ್ಷ್ಮ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಎಂದಿಗೂ ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳಬೇಡಿ.

ಈ ರೀತಿಯ ವಂಚನೆಗಳಿಗೆ ಬಲಿಯಾದರೆ, ಸಂಕೋಚ ಪಡದೆ ಕಾನೂನಿನ ಸಹಾಯ ಪಡೆದುಕೊಳ್ಳಿ. https://cybercrime.gov.in/ ಸೈಟಿನಲ್ಲಿ ನಿಮಗಾದ ವಂಚನೆಯ ಬಗ್ಗೆ ದೂರು ನೀಡಿ. ಇಲ್ಲಿ ನೀವು ಗೌಪ್ಯವಾಗಿ ದೂರು ಕೊಡುವ ಅವಕಾಶವೂ ಇದೆ. ಮಹಿಳೆಯರು ಮತ್ತು ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಅಪರಾಧ, ಆರ್ಥಿಕ ವಂಚನೆ ಮತ್ತು ಇತರ ಸೈಬರ್ ಅಪರಾಧಗಳ ದೂರನ್ನು ಇಲ್ಲಿ ದಾಖಲಿಸಬಹುದು. 1930ಗೆ ಕರೆ ಮಾಡುವ ಮೂಲಕವೂ ನಿಮ್ಮ ದೂರನ್ನು ದಾಖಲಿಸಬಹದು. ಇಂತಹ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ನೀವು ಸೈಬರ್ ಕ್ರೈಮ್ ಇಂಟರ್‌ವೆಂಶನ್‌ ಆಫೀಸರನ್ನೂ (CCIO) ಸಂಪರ್ಕಿಸಿ ಸರಿಯಾದ ಮಾರ್ಗದರ್ಶನವನ್ನೂ ಪಡೆಯಬಹದು. ಜಾಣರಾಗಿ, ಜಾಗರೂಕರಾಗಿದ್ದರೆ ನಿಮ್ಮ ಅಂತರ್ಜಾಲದಲ್ಲಿನ ಅಲೆದಾಟ ಸುಖಮಯವಾಗಿರುತ್ತದೆ.

ಇದನ್ನೂ ಓದಿ: ಸೈಬರ್‌ ಸೇಫ್ಟಿ ಅಂಕಣ: ಸೈಬರ್ ಜಗತ್ತಿನಲ್ಲಿ ಅಪರಾಧ ತನಿಖಾ ತಂತ್ರಗಳು